کارنامه سوابق آموزشی ، پژوهشی و اجرایی

   نام: جمیل

   نام خانوادگی: صادقی فر        

    تاریخ تولد: 15/6/1363

    رشته تحصیلی: مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

    مقطع تحصیلی: دکترا                                                            

    آدرس محل کار: دانشگاه علوم پزشکی ایران-

    دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی

    آدرس پست الکترونیک: jamil.sadeghifar@gmail.com

 

ادامه نوشته

سلام و درود

دوستانی(بخصوص دانشجویان کارشناسی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی) که مایل به نگارش مقاله و انجام کار تحقیقاتی در زمینه های مختلف مدیریت بهداشت و درمان می باشند با اعلام آمادگی خود می توانید ظرف مدت کوتاهی به خواسته خود برسید. در صورت تمایل ژیشنهادات و نظرات خود را به

Jamil.sadeghifar@gmail.com ارسال فرمایید.

موفق باشید

خوش آمدید

سلام عزیز دل برادر

منابع کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

ادامه نوشته

نظريات اخلاقي در نظام سلامت

نظريات اخلاقي در نظام سلامت

ديدگاههاي اخلاقي :

قضاوت در مورد عملکرد بخش سلامت مستلزم تحليل اخلاقي خواهد بود.

 

v       سودگرايي(Utilitarianism)

 

v       ليبراليسم

 

v       جامعه گرايي(Communitarianism)

 

 

v       مکتب سودگرايي:

بر اساس پيامدهاي يک سياست در مورد آن قضاوت مي کنيم.

توجه به نقطه پايان کار

 

v       مکتب ليبراليسم:

توجه به حقوق و فرصتها

تاکيد بر نقطه شروع افراد

 

 

v       مکتب جامعه گرايي:

نوع جامعه اي را که سياستگذاري عمومي به ايجاد آن کمک مي کند و نوع افرادي را که در آن جامعه زندگي مي کنند مهم مي داند.

 

v       مکتب سودگرايي

پرطرفدارترين رويکرد به مشکل قضاوت اخلاقي در مورد عملکرد بخش سلامت ، رويکرد مبتني بر پيامدهاست.

 

سودگرايي دو دسته عمده است:

v       Objective  Utilitarianism

v       Subjective Utilitarianism

 

 

v       Subjective Utilitarianism

اين نظريه از کارهاي فيلسوف انگليسي قرن نوزدهم جرمي بنتام برگرفته شده است که اعتقاد داشت خود فرد بهتر از هر کس ديگري مي تواند در مورد آنچه او را شاد مي کند قضاوت نمايد.

 

اعتقاد او بر اين بود که افراد بر حسب سليقه ها و ترجيح هاي خاص خود ، در موقعيتهاي مختلف سطوح متفاوتي از مطلوبيت را تجربه مي کنند.

v       Subjective Utilitarianism

بنتام معتقد بود درستي يک عمل به وسيله برآيند لذتي تعيين مي گردد که از کنار هم گذاشتن لذتها و رنجهاي آن عمل به دست مي آيد. به گفته بنتام عمل درست عملي است که بيشترين شادي را براي بيشترين تعداد دربر داشته باشد.

بنتام معتقد است که سليقه همه افراد به يک اندازه ارزشمند است و مطلوبيت مساله اي مربوط به تجربه غير عيني هر يک از افراد است. اين ديدگاه موجب تمرکز زدايي در ارزشيابي مي شود زيرا هر کسي خودش در مورد شادي خودش قضاوت مي کند.      

       

سود گرايي غير عيني

v       مفهومي عاري از سلسله مراتب

 

v       همه افراد اهميت دارند.

 

v       اهميت همه افراد با هم برابر است.

 

 

v       اقتصاد دانان

اقتصاد دانان اين  چارچوب تحليلي را يک قدم جلوتر مي برند. آنها طرفدار استفاده از تحليل هزينه – فايده براي تعيين اقدامي هستند که بيشترين مطلوبيت کلي را ايجاد مي کنند.

اقتصاد دانان براي اين منافع را با هزينه ها مقايسه مي کنند که در واقع هزينه هاي يک برنامه نشان دهنده منافعي هستند که ما درجاي ديگري از دست مي دهيم تا بتوانيم اين برنامه را اجرا کنيم. به اين منافع از دست رفته هزينه – فرصت مي گوييم.

 

v       نارسايي بازار

بيماران در مورد مراقبتي که بايد دريافت کنند به نظر و گفته پزشکان اعتماد مي کنند.

 

پزشکاني که به صورت کارانه حقوق مي گيرند دلايل زيادي براي تشويق به مراقبتهاي غير ضروري يا غير مناسب دارند(Supplier-induced demand)

 

v       سودگرايي عيني

v       استفاده از تحليل هزينه-اثربخشي

v       استفاده از QALY  و DALY

 

v       ارزش افزايش زندگي: کيفيت عمر حفظ شده ضربدر تعداد سالها

v       ارتقا کيفيت زندگي: دستاورد حاصله در زمينه کيفيت ضربدر تعداد سالهاي حفظ اين کيفيت.

 

قضاوت هاي ارزشي

v       ناتواني رواني در مقايسه با ناتواني جسمي چقدر جدي است؟

 

v       آيا سالهاي عمر از دست رفته در سنين مختلف بايد برابر در نظر گرفته شود يا نابرابر؟

 

 

v       پيچيدگيهاي سودگرايي

دو مشکل فني در مورد تحليل سودگرايانه:

 

v       عدم قطعيت

v       زمان

 

از نظر سودگرايان غيرعيني ارزش دادن به دستاوردهاي غير قطعي حداقل به لحاظ نظري اقدامي روبه جلو است.

 

 

پيچيدگيهاي سودگرايي

v       جهت محاسبه کاهش ارزش دستاوردها رد اينده از شيوه اي به نام نرخ تنزيل استفاده مي شود.

v       اين نرخ به تحليلگران اجازه ميدهد ارزش فعلي منافع آينده را محاسبه کنند تا بتوانند آنها را با هزينه هاي فعلي بر حسب پول مقايسه نمايند.

 

 

دو نقطه نظر:

v       تنزيل به صورتي موثر باعث تبعيض بر ضد آينده مي شود.

v       عدم استفاده از تنزيل ايجاد مشکلي با عنوان تناقض سرمايه گذاري مي کند.

 

 

v       نقص عمده ديدگاه سودگرايي

v       بر اساس منطق سودگرايي مسافريني که در يک قايق گرسنه مانده اند مي توانند چند نفر از همقطاران خود را بکشند و بخورند چون دستاوردهاي اين کار بيشتر از آن است که همه آنها بميرند.

 

 

مکتب ليبراليسم

v       اين ديدگاه بر احترام متقابل مبتني است

v       مستقيماً در تضاد با تمايل سودگرايي به برخورد با بعضي افراد به عنوان وسيله قرار دارد.

v       مفهوم بنيادي از نظر ليبرال ها مساله حقوق است.

 

ليبراليسم بر دو دسته است:

آزادي خواهان

v       تنها حقوق منفي شايسته محافظت هستند.

 

v       دولت نقش محدودي رد محافظت از حقوق مالکيت فردي و آزادي هاي فردي داشته باشد.

 

v       با محدوديت استفاده از داروها ، سقط جنين يا حتي اعطاي مجوز به پزشک مخالفند.

 

 

ليبرال هاي مساوات طلب

v       حق انتخاب بدون وجود منابع کافي بي معني است

 

v       هر فرد داراي يک حق مثبت نسبت به سطح حداقلي از خدمات و منابع مورد نياز براي تضمين برابري نسبي فرصتها خواهد بود.

 

مباحثات مربوط به حق مثبت به يک ديدگاه توزيع مجدد منجر مي شود.

 

 

 

ديدگاه عدالت به مثابه انصاف

v       نظام مراقبت سلامت بايد به جاي افزايش طول عمر سالمندان بهپيشگيري از مرگ و ناتواني زودهنگام اولويت بدهد زيرا اين افراد هنوز شانس تدوين و اجراي طرح زندگي خود را دارند.

 

 

ليبرال هاي مساوات طلب و چندگانگي

دسته اول: بهترين راه براي احترام به ظرفيت اخلاقي افراد:

v        توزيع منصفانه درآمد

v       خريد آزادانه مراقبتهاي سلامت

v       سلامت فرقي با ساير کالاها و خدمات مثل لباس و غذا ندارد.

 

دسته دوم:

v       جامعه تعهد ويژه اي نسبت به سلامت دارد. در اينجا نيز دو نظر مختلف وجود دارد:

v       نظر اول: ارائه سطحي حداقل از مراقبتهاي سلامت براي همه

 

v       نظر دوم:

v       مساله اصلي ، وضعيت سلامت واقعي افراد است.

 

 

ليبراليسم و تامين مالي مراقبت سلامت

v       يک مساله بسيار مهم از نظر ليبرال ها مشروعيت ماليات است.

 

v       از نظر آزادي خواهان حق منفي تنها ماندن، حق لذت بردن از دارايي هاي شخصي را نيز در بر مي گيرد. از اين رو از نظر آنان ماليات نوعي دزدي است. زيرا يک فرد (ماليات دهنده) را وسيله و فرد ديگري(ماليات گيرنده) را هدف قرار مي دهد.

v       از سوي ديگر ليبرال هاي مساوات طلب ، ماليات در جهت توزيع مجدد منابع را تا حدي تاييد مي کنند. زيرا معتقدند که توزيع فعلي ثروت در جامعه عمدتاً از راههاي حاصل شده که شايسته احترام نيستند.

 

v       توزيع نابرابر درآمد تنها در صورتي قابل دفاع است که حساس به تلاش و کوشش و غير حساس به استعدادها و موهبت ها باشد.

 

 

v       ليبرال هاي مساوات طلب

v       ليبرال هاي مساوات طلب در زمينه اصلاحات سلامت معتقد به آن هستند که بهترين حالت،تامين مالي خدمات مراقبت سلامت به کمک ماليات ها در جهت توزيع مجدد منابع است.

 

v       ماليات بر درآمد به جاي ماليات بر حقوق

 

v       هر گونه مطالبه در مورد غير منصفانه بودن توزيع سلامت يا مراقبت سلامت در يک جامعه احتمالاً مبتني بر اخلاق ليبرالي مساوات طلبانه است.

 

 

شباهت هاي ليبراليسم و سودگرايي

v       هر دوي اين آموزه ها براي همگان هستند.

v       آنها بر افراد متمرکز هستند.(بر تندرستي افراد و حقوق آنها).

v       هر دوي اين ديدگاهها به خاطر غفلت از ماهيت اجتماعي انسان مورد انتقاد قرار گرفته اند.

مکتب سوم: جامعه گرايي

v       خصايص يک جامعه به خصايص افرادي که ان را تشکيل مي دهند بستگي دارد.

v       طرفداران اين مکتب دو دسته اند:

جامعه گرايان جهاني

v       کنفوسيوسيسم:

v       مردم چه به صورت فردي و چه به صورت دسته جمعي چگونه بايد رفتار کنند.

v        

جامعه گرايي نسبي گرا

v       براين اصل تاکيد دارد که هر جامعه خود بايد در مورد هنجارها و روش سازماندهي اجتماعي خود تصميم بگيرد.

 

v       اخلاق يک مساله ذاتاً وابسته به زمينه و بستر

 

 

v       مثال عيني

v       فردي که لذت سيگار کشيدن را ترجيح مي دهد و لذت ورزش را نمي پذيرد:

v       يک سود گراي عيني: فرد سيگاري در جستجوي شادي است.

v       يک ليبرال: فرد سيگاري حق دارد سيگار بکشد.

v       يک جامعه گرا: تحت عنوان عدم تبعيت از طرز زندگي درست با فرد سيگاري مخالفت مي کند.

 

بررسي تطبيقي دوره کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني

بررسي تطبيقي دوره کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني در دانشگاههاي منتخب و گريزي بر آسيب شناسي رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني

 جميل صادقي فر1- پژمان حموزاده2 بختیار پیروزی2

 1- دانشجوی PhD مديريت خدمات بهداشتي درماني دانشگاه علوم پزشکي ايران

2- دانشجويان کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني دانشگاه علوم پزشکي تهران

 چکیده:

زمینه و هدف

بخش بهداشت و درمان که در واقع حافظ و پشتيبان سلامت نيروي انساني مي‌باشد، خود بيشتر از ساير بخش‌ها به نيروي انساني فرهيخته، ماهر و آموزش‌ديده که اهرم رشد و توسعه ملي است متکي مي‌باشد. در این میان نقش افرادی که مدیریت این بخش خطیر را بر عهده دارند بسیار حیاتی و حائز اهمیت است؛ لذا نظام آموزشی باید بتواند به صورت هدفمند و کارآمدی به تربیت دانشجویان رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی برای اداره بخش سلامت در آینده‌ای که با تغییرات بسیار مواجه است بپردازد. در این راستا به بررسي تطبيقي دوره کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني در ایران و دانشگاه‌هاي منتخب دنیا پرداخته شده است تا بتوان با نگاه دقیق‌تر به دنبال کاهش شکاف کیفیت بین آموزش‌های ارائه شده در رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در کشور و نیازهای واقعی مدیریت نظام سلامت فکر کرد.

روش کار:

این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مصاحبه با صاحب‌نظران به بررسی دوره کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني در دانشگاه‌های جان هاپکينز، جرج واشنگتن و اوهايو(آمريکا)، دانشگاه لندن(انگليس)، دانشگاه دوبلين(ايرلند)، دانشگاه دالاهوزي(کانادا)، دانشگاه موناش(استراليا) و دانشگاه تهران(ايران) به صورت تطبیقی و نیز آسيب‌شناسي رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني پرداخته است. در این مطالعه عنوان دوره درسي، هدف دوره، طول دوره تحصيلي، تعداد واحد درسي و تنوع آنها مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت آسیب‌شناسی این رشته در کشور مورد بررسی واقع شده است.

 بحث و نتیجه گیری:

عنوان دوره درسي در دانشگاه‌های مورد بررسی شامل مديريت و تامين مالي خدمات بهداشتي درماني(دانشگاه جان هاپکينز)، مديريت و سياستگذاري خدمات بهداشتي درماني(دانشگاه اوهايو) و مديريت خدمات بهداشتي درماني(ساير دانشگاهها) بود. در دانشگاه‌های مورد مقایسه هدف این دوره تربیت دانشجویانی با تسلط بر مواردی از قبیل برنامه‌ريزي و مديريت استراتژيک، دانش تخصصي در زمينه اصول مديريت و ارائه مطلوب خدمات، ايفاي نقش‌هايي چون مديريت، پژوهش، آموزش و سياستگذاري در حوزه بهداشت و درمان و در نهایت تربيت نيروهايي جهت انجام وظيفه در پست‌هاي مديريت ارشد و مياني سازمان‌هاي مراقبت سلامت بود؛ این در حالی است که در ايران هدف دوره کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني با دانشگاه‌هاي مورد مطالعه تفاوت اساسي دارد. هدف دوره ارزيابي کمي و کيفي بيمارستانها، اداره بيمارستان‌ها و تجزيه و تحليل نظام اقتصادي فعاليت‌هاي بيمارستاني است، به عبارتی تاکيد صرف بر نظام بيمارستاني به جاي کل نظام سلامت. طول دوره تحصيلي از 2-4 سال متغیر است. يشترين و کمترین تعداد واحد درسي به ترتیب مربوط به دانشگاه جرج واشنگتن و دانشگاه لندن است. تعداد واحدها در سه دانشگاه تهران، اوهايو و جان هاپکينز برابر است. واحدهاي درسي ارائه شده در دانشگاه اوهايو بيشترين تنوع را دارند.

 کلید واژه: بررسی تطبیقی، دوره کارشناسی ارشد، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

 

 

 

مقدمه:

در فرايند توسعه، آموزش و تغيير دو عنصر حياتي و زير بنايي به شمار مي‌روند. لزوم توجه به اين دو عنصر با توجه به تغييرات سريع براي موفقيت سازمان‌ها حائز اهميت است. اعتقاد بر این است که مقوله آموزش در کشور ما نياز به تحول و دگرگوني دارد. آموزش بايد بين محيط‌هاي انتزاعي کلاس‌هاي درس و محيط‌هاي واقعي توليد و ارائه خدمت رابطه ملموس برقرار کند. بدين معني که در طراحي و اجراي آموزش‌ها، نيازها و انتظارات مشتريان مختلف آموزش مد نظر قرار گیرد. به جاي نگریستن به آموزش به عنوان يک تکليف، با کانون توجه قرار دادن تحول در شيوه اداره سازمان و کمک به تعالي آنها، آموزش به عنوان بخش بسيار کوچکي از ياد گيري مادام العمر تلقي مي‌شود.

 به جاي درجازدن در محتوا و تکرار مکرر آنچه ديگران گفته‌اند، باید بر نوآوري مبتني بر ديدگاه فرآيندي تمرکز نمود. ديدگاه فرآِيندي تأکيد مي‌کند که در هيچ زمينه‌اي "حرف آخر" زده نشده است و در همه  زمينه‌ها در طول زمان مي‌توان و بايد "حرف جديدي" براي گفتن داشت.

بخش بهداشت و درمان که در واقع حافظ و پشتيبان تندرستي و بهداشت نيروي انساني مي‌باشد، خود بيشتر از ساير بخش‌ها به نيروي انساني فرهيخته، ماهر و آموزش ديده که اهرم رشد و توسعه ملي است متکي است. آقاي ماهلر، رئيس اسبق سازمان بهداشت جهاني، در اين زمينه چنين اظهار نظر مي‌نمايد: "نيروي انساني سنگ بناي هر نظام سلامت را تشکيل مي‌دهد. کشورها هرگز نمي‌توانند به سطحي از بهداشت که ضامن سلامت مردم براي زندگي مثمر ثمر است، دست يابند مگر آنکه شيوه‌هاي توسعه نيروي انساني آنان متناسب با نيازهاي مردم و شرايط اجتماعي باشد. در واقع بدون توجه به توسعه منابع انساني هر گونه برنامه‌ريزي عقيم و ناکارامد است."

با توجه به پذيرش سالانه حدود 500 دانشجو در رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني در سراسر کشور و از طرفي فارغ‌التحصيل شدن همين تعداد دانشجو به طور سالانه، در عمل آنچه شاهد هستيم عدم بکارگيري دانش‌آموختگان اين رشته در پست‌های تخصصی مربوطه علی رغم توانايي و کارآمدي آنها مي‌باشد. همانطور که همگان استحضار دارند نظام سلامت کشورمان با وجود اقدامات عديده و بعضاً مفيد دچار چالش‌هاي فراوان و کاستي‌هاي روز افزون مي‌باشد، به طوري که مردم به عنوان مشتريان نهايي نظام سلامت از دريافت خدمات نظام سلامت ناراضي بوده و بسياري از اين مشکلات نيز تاکنون لاينحل باقي مانده است.

با توجه به پيشرفت‌هاي حاصل شده و تغيير استانداردهاي مراقبت‌هاي سلامت و به تبع آن مديريت خدمات بهداشتي درماني در سطح دنيا، براي کارآمد ساختن و به روز کردن برنامه آموزشي به انديشه‌هاي جديد و رويکردهاي تازه نياز است و ساده‌ترين راه براي نيل به اين هدف انجام مطالعات تطبيقي است.

 از ا‌ين‌رو در این مطالعه دوره کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني در دانشگاههاي منتخب به صورت تطبيقي بررسی شده و به بیان نکاتی پیرامون وضعیت فعلی این رشته در کشور پرداخته می‌شود. در نهايت پيشنهاداتي مناسب و کاربردي در راستاي ارتقاء سطح کمي و کيفي رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني ارائه می‌شود که اميد است مورد توجه مسئولین، اساتید و دانشجویان این رشته قرار گیرد.

 روش کار:

این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مصاحبه با صاحب‌نظران به بررسی دوره کارشناسي ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني در دانشگاه‌های جان هاپکينز، جرج واشنگتن و اوهايو(آمريکا)، دانشگاه لندن(انگليس)، دانشگاه دوبلين(ايرلند)، دانشگاه دالاهوزي(کانادا)، دانشگاه موناش(استراليا) و دانشگاه تهران(ايران) به صورت تطبیقی و نیز آسيب‌شناسي رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني پرداخته است. در این مطالعه عنوان دوره درسي، هدف دوره، طول دوره تحصيلي، تعداد واحد درسي و تنوع آنها مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت آسیب‌شناسی این رشته در کشور مورد بررسی واقع شده است که در این مورد از نظرات برخی از اساتید فعال و علمی رشته و تعدادی از دبیران همایش‌های سراسری مدیریت خدمات بهداشتی درمانی بهره گرفته شده است.

 بحث:

در بخش اول این مقاله عنوان دوره درسي، هدف دوره، طول دوره تحصيلي، تعداد واحد درسي و تنوع آنها در دانشگاه‌های منتخب مورد بررسی قرار گرفته است. عنوان دوره درسي در دانشگاه جان هاپکينز مديريت و تامين مالي خدمات بهداشتي درماني، در دانشگاه اوهايو مديريت و سياستگذاري خدمات بهداشتي و درماني و در ساير دانشگاهها از جمله دانشگاه تهران، مديريت خدمات بهداشتي درماني بود. این تفاوت حاکی از اهمیت این رشته در مدیریت و سیاستگذاری نظام سلامت می‌باشد (جدول شماره 1).

هدف دوره در دانشگاه لندن تربيت افراد آشنا به اصول آکادميک و داراي دانش و توانايي در زمينه روش‌هاي علمي و مديريت استراتژيک در بخش بهداشت و درمان، در دانشگاه دوبلين تربيت افراد متخصص، متعهد و با دانش تخصصي در زمينه اصول مديريت بهداشت و درمان، در دانشگاه موناش تربيت نيروهايي جهت انجام وظيفه در پست‌هاي مديريت ارشد و مياني سازمان‌هاي مراقبت بهداشتي، در دانشگاه دالاهوزي تربيت نيروهايي براي برنامه‌ريزي و مديريت استراتژيک سيستم‌هاي بهداشتي و درماني، در دانشگاه جرج واشنگتن تربيت مديرانی با دانش و مهارت لازم در زمينه شیوه‌های ارائه مطلوب خدمات بهداشتي و درماني بود.

 هدف دوره در دانشگاه‌هاي اوهايو و جان هاپکينز قدري متفاوت است، به طوری که در دانشگاه جان هاپکينز تربيت افرادي براي ايفاي نقش‌هايي چون مديريت، پژوهش، آموزش و سياستگذاري در حوزه بهداشت و درمان و در دانشگاه اوهايو ايجاد مهارت‌هاي تحليلي و دانش تخصصي در دانشجویان براي فهم دقیق و سياستگذاري در سازمان‌هاي مراقبت بهداشتي و درماني به عنوان هدف دوره مشهود است (جدول شماره 1).

آنچه از هدف این دوره در دانشگاه‌های اشاره شده بر می‌آید این است که دانشجویان در این مقطع آموزش‌هایی را می‌گذرانند که بتوانند در سطوح بالا و حساس نظام سلامت قادر به سیاستگذاری و تصمیم‌گیری باشند. این در حالی است که در ايران هدف دوره با دانشگاه‌هاي مورد مقایسه تفاوت اساسي دارد؛ به این معنا که در دانشگاه تهران هدف دوره، ارزيابي کمي و کيفي بيمارستان‌ها، اداره بيمارستان‌ها و تجزيه و تحليل نظام اقتصادي فعاليت‌هاي بيمارستاني عنوان شده است به عبارتی در یک نگاه تاکيد صرف بر نظام بيمارستاني به جاي کل نظام سلامت.

 این نوع هدف‌گذاری منجر به فقر محتوایی دروس ارائه شده در این دوره شده است به گونه‌ای که نه اطلاعات کافی و لازم در عرصه بیمارستانی تبادل می شود و نه بحث مناسبی در مورد سطوح پایه و سطح کلان صورت می‌گیرد.

طول دوره تحصيلي در دانشگاه‌های مورد بررسی اختلاف چندانی ندارد به طوری‌که در دانشگاه جرج واشنگتن طول این دوره 2-4 سال و در ساير دانشگاه‌ها  2-3 سال می‌باشد.

در مورد تعداد واحد درسي، بيشترين تعداد واحد درسي مربوط به دانشگاه جرج واشنگتن و کمترين تعداد مربوط به دانشگاه لندن است. تعداد واحدهای درسی در سه دانشگاه تهران، اوهايو و جان هاپکينز برابر است. در مورد تنوع واحدهاي درسي نیز واحدهاي درسي ارائه شده در دانشگاه اوهايو بيشترين تنوع را دارند.

 جدول شماره 1: وضعیت عنوان و هدف دوره كارشناسي ارشد رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني در دانشگاه های منتخب

نام كشور

انگليس

ايرلند

استراليا

کانادا

آمريکا

ايران

نام دانشگاه

لندن

دوبلين

موناش

دالاهوزي

جان هاپکينز

جرج واشنگتن

اوهايو

تهران

عنوان دوره

مديريت خدمات بهداشتي درماني

 

مديريت خدمات بهداشتي درماني

 

مديريت خدمات بهداشتي درماني

 

مديريت خدمات بهداشتي درماني

 

مديريت و تامين مالي در خدمات بهداشتي و درماني

مديريت خدمات بهداشتي درماني

 

مديريت و سياستگذاري خدمات بهداشتي و درماني

 

مديريت خدمات بهداشتي درماني

 

هدف دوره

تربيت افراد آشنا به اصول آكادميك و داراي دانش و توانايي در زمينه روشهاي علمي و مديريت استراتژيك در بخش سلامت

تربيت افراد متخصص، متعهد و داراي دانش تخصصي در زمينه اصول مديريت و بهداشت و درمان

تربيت نيروهايي جهت انجام وظيفه در پستهاي مديريت ارشد و میاني سازمانهاي مراقبت سلامت

تربيت افرادي براي برنامه‌ريزي استراتژيك و مديريت نظامهاي سلامت

تربيت افرادي براي ايفاي نقش رهبري در مديريت، آموزش، پژوهش و سياستگذاري در حوزه سلامت

تربيت مديراني داراي دانش آكادميك و مهارتهاي عملي در زمينه ارائه مطلوب خدمات بهداشتي و درماني

ايجاد مهارتهاي تحليلي و دانش تخصصي در مديران براي فهم و سياستگذاري در سازمانهاي مراقبت بهداشتي و درماني

 

تربيت مديراني براي ارزيابي كمي و كيفي بيمارستانها، اداره بيمارستانها و تحليل نظامهاي اقتصادي و فعاليتهاي بيمارستاني

 وضعیت واحدهاي درسي در دانشگاه‌های مورد مطالعه نیز به شرح زیر است:

واحد اقتصاد بهداشت در تمامي دانشگاه‌ها ارائه مي‌شود. در زمينه سياستهاي سلامت بجز دانشگاه‌هاي لندن و تهران ساير دانشگاه‌ها واحدي با عنوان تحليل سياست‌هاي سلامت را ارائه مي‌کنند. در همه دانشگاه‌ها بجز دانشگاه تهران، در زمينه موازين حقوقي و قانوني واحدي با عناويني نظير محيط قانوني ارائه مراقبت‌ها، قوانين ارائه مراقبت و ... ارائه مي‌شود. در زمينه اپيدميولوژي اکثر دانشگاه‌ها واحدي تحت عنوان اصول اپيدميولوژي ارائه  مي‌دهند که در اين زمينه جاي چنين واحدي در دانشگاه تهران خالي به نظر  مي‌رسد. در خصوص سيستم‌های اطلاعات بهداشتي، تمامي دانشگاه‌ها بجز دانشگاه تهران، چنين واحدي را ارائه مي‌دهند، فقط در دانشگاه لندن اين واحد تحت عنوان تحليل و بررسي اطلاعات جمعيتي ارائه مي‌شود.

واحد بازاريابي فقط در دانشگاه‌هاي آمريکا ارائه مي‌شود که احتمالاً به دليل وجود آرايش خصوصي نظام ارائه مراقبت‌ها در اين کشور می‌باشد. مديريت کيفيت که از بحث‌هاي جديد در عرصه مراقبت‌هاي بهداشتي و درماني است، فقط در دو دانشگاه دالاهوزي و موناش ارائه مي‌شود. تنها دو دانشگاه جرج واشنگتن و تهران در زمينه روش تحقيق واحد درسي ارائه مي‌نمايند. مديريت و برنامه‌ريزي استراتژيک از جمله واحدهاي درسي‌ای است که در اکثر دانشگاه‌ها و از جمله دانشگاه تهران ارائه مي‌شود. در زمینه مديريت منابع انساني نيز در اکثر دانشگاه‌ها بجز دانشگاه تهران واحدي ارائه مي‌شود.

کارآموزي به اشکال مختلفي در تمامي دانشگاه‌ها بجز موناش و دوبلين ارائه مي‌شود که طول دوره آن در دانشگاه‌هاي مختلف فرق مي‌کند. بطور مثال در دانشگاه جان هاپکينز اين واحد درسي يک فيلد 11 ماهه را در بر مي‌گيرد و در دانشگاه اوهايو به صورت درس 2 واحدي ارائه مي‌شود. مديريت سازمان‌هاي خدمات بهداشتي درماني واحد درسي است که در نيمي از دانشگاه‌هاي مورد بررسي ارائه مي‌شود. سمينار موردی واحدي است که تنها در سه دانشگاه اوهايو، جرج واشنگتن و تهران ارائه  مي‌شود.

در بحث تصميم‌گيري دانشگاه‌هاي آمريکايي و دانشگاه لندن واحدي تحت عنوان ابزارهاي کمي تصميم‌گيري در خدمات سلامت ارائه مي‌دهند که با توجه به اهمیت ابزارهای مدیریت در تصمیم‌گیری مدیران، جای خالی چنین واحدی در مقطع کارشناسی ارشد این رشته در کشور احساس می‌شود. ارزيابي برنامه‌هاي بهداشتي واحدي است که در اکثر دانشگاه‌ها و از جمله دانشگاه تهران ارائه مي‌شود. آمار حياتي واحد درسي ضروري است که در دانشگاه‌هاي جان هاپکينز، دالاهوزي و موناش ارائه مي‌شود، اين درس در دانشگاه تهران جزء واحدهاي پيش‌نياز است (جدول شماره 2).

در نهایت واحد پايان‌نامه نيز فقط در سه دانشگاه تهران، دوبلين و لندن ارائه مي‌شود، البته اين واحد در لندن با عنوان گزارش پروژه می‌باشد.

آنچه از نگاه بر واحدهای درسی در دانشگاه‌های مورد بررسی برمی‌آید این است که با توجه به وضعیت مدیریت نظام سلامت و جایگاه فارغ‌التحصیلان مدیریت در آن دانشگاه‌ها واحدهای درسی به صورت متناسب ارائه می‌شوند برای مثال با توجه به وضعیت نظام سلامت انگلستان و اهمیت بهداشت و پیشگیری در آن، در دانشگاه لندن گرايش رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني به سمت بهداشت و جامعه است و اکثر واحدهاي درسي اين دانشگاه در ارتباط با بهداشت جامعه می‌باشد. همچنین در دانشگاه‌هاي مورد بررسي آمريکا، حجم عظيمي از واحدهاي درسي را بحث‌هاي اقتصاد و مديريت تشکيل مي دهد. در اين دانشگاه‌ها واحدهايي مانند مراقبت‌هاي بلندمدت، مراقبت‌هاي سازمان يافته، اخلاق و ملاحظات انساني نيز جايگاه خاصي دارند.

 جدول شماره 2: وضعیت واحدهاي درسي رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني در دانشگاه های مورد بررسی

نام دانشگاه

نام واحد درسي

اوهايو

جان هاپکينز

واشنگتن

دالاهوزي

موناش

دوبلين

لندن

تهران

اقتصاد بهداشت

*

*

*

*

*

*

*

*

سيستم‌هاي اطلاعاتي

*

*

*

*

*

*

 

*

سياست‌هاي بهداشتي

*

*

*

*

*

*

 

 

موازين حقوقي و جنبه‌هاي قانوني

*

*

*

*

*

*

*

 

مديريت سازمان‌هاي بهداشتي درماني

*

 

*

*

 

 

*

 

اصول اپيدميولوژي

*

*

 

*

*

 

*

 

آمار حياتي

 

*

*

*

 

 

 

*

مديريت  و برنامه‌ريزي استراتژيك

*

*

*

*

 

*

 

*

آموزش عملي(كارورزي و كارآموزي)

*

*

*

*

 

 

*

*

مديريت منابع انساني

*

*

*

*

 

*

 

 

سمينار موردی

*

 

*

 

 

 

 

*

مديريت كيفيت

 

 

 

*

*

 

 

 

 در بخش دوم این مطالعه به صورت مختصر و دقیق به آسیب‌شناسی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در ایران پرداخته می‌شود.

اين رشته از سال 1333 براي اولين بار با عنوان اداره امور بيمارستان‌ها در مقطع کارشناسی‌ارشد شروع به کار کرد و پس از چند بار تغییر نام و تعطیلی، امروزه به نقطه‌ای رسیده که 11 دانشگاه در مقطع کارشناسی، 9 دانشگاه در مقطع کارشناسی‌ارشد و 3 دانشگاه در مقطع PhD اقدام به پذیرش دانشجو می‌نمایند. طبق آمارهاي موجود در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي هم اکنون حدود 6000 دانشجو و فارغ‌التحصيل در اين رشته وجود دارد که حدود 700  نفر کارشناسي‌ارشد، 220 نفر PhD و سايرين کارشناسي اين رشته را دارا مي‌باشند.

با توجه به پذيرش سالانه حدود 500 دانشجو در رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني در سراسر کشور و از طرفي فارغ‌التحصيل شدن همين تعداد دانشجو به طور سالانه، در عمل آنچه شاهد هستيم عدم بکارگيري دانش‌آموختگان اين رشته در پست‌های تخصصی مربوطه علی‌رغم توانايي و کارآمدي آنها مي‌باشد. همان‌طور که همگان استحضار دارند نظام سلامت کشورمان با وجود اقدامات عديده و بعضاً مفيد دچار چالش‌هاي فراوان و کاستي‌هاي روز افزون مي‌باشد، به طوري که مردم به عنوان مشتريان نهايي نظام سلامت از دريافت خدمات نظام سلامت ناراضي بوده و بسياري از اين مشکلات نيز تاکنون لاينحل باقي مانده است.

راهکارهاي لازم جهت برون‌رفت از بحران‌هاي فعلي را مي‌بايست در طرح‌هاي بنيادي مانند طراحي نظام سلامت مبتني بر پزشک خانواده و نظام ارجاع، تغيير در نظام پرداخت فعلي، تغيير در نظام مديريت بيمارستان‌ها، ايجاد نظام بيمه‌اي جهت جلوگيري از هزينه‌هاي کمرشکن و ... جستجو کرد و مطمئنا انتصاب افراد غيرمتخصص صرفاً به دليل آشنايي بيشتر با ترمينولوژي پزشکي نمي‌تواند مشکلات فراروي نظام سلامت را برطرف سازد.

آنچه در ادامه در قالب 5 بند ارائه می‌شود مختصری از نظرات افراد مورد مصاحبه به عنوان صاحب‌نظر می‌باشد:

1. از آنجايي که بيمارستان هزينه‌هاي سرسام‌آوري به نظام سلامت تحميل نموده و نقش محوري در نظام سلامت ايفا مي‌کند، مديريت صحيح و تقاضامحور اين مراکز ضروري مي‌باشد و از سويي ديگر تجارب ساير کشورها ازجمله فرانسه، انگلستان، کانادا و ... در زمينه مديريت اين مراکز، بيانگر بکارگيري فارغ‌التحصيلان رشته مديريت خدمات بهداشتی و درمانی در اين کشورها مي‌باشد. در کشور ما نيز سازمان مديريت و برنامه‌ريزي سابق بر پايه کارشناسي‌هاي جامع، پست مديريت بيمارستان را تنها در صلاحيت احراز رشته مديريت خدمات بهداشتی درمانی و اداره امور بيمارستان‌ها در نظر گرفته است؛ اما به نظر می‌رسد در وزارت بهداشت بر خلاف منافع نظام سلامت کشور و تنها در راستاي منافع و اهداف برخي رشته‌هاي خاص گام برداشته شده است.

2. عليرغم تصميمات کارشناسي شده سازمان مديريت و برنامه‌ريزي سابق در تعريف تعدادي پست سازماني جديد براي فارغ‌التحصيلان اين رشته، در وزارت بهداشت اين اقدام در حد توصيه به دانشگاه‌ها باقي مانده است و عملاً هيچ گونه اقدام جدي در جهت بکارگيري و نهايي‌شدن پست‌هاي مذکور صورت نگرفته است.  

3. با تکيه بر مهارت‌ها و پتانسيل‌هاي بالقوه فارغ‌التحصيلان اين رشته که توانمندي‌هاي لازم جهت تصدي بسياري از پست‌هاي ستادي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي را دارا مي‌باشند و با توجه به نمونه‌هاي بسيار موفقي از دانش‌آموختگان اين رشته که در سطوح مختلف وزارت بهداشت و دانشگاههاي مربوطه مشغول به کار شده‌اند لازم است که پست‌هاي جديد براي آنها تعريف و نسبت به بکارگيري جدي فارغ‌التحصيلان اين رشته اقدام مقتضي و جدي صورت گيرد.

4. مسئله اشتغال پزشکان عمومي و پرستاران را بايد در جايگاه صحيح و مناسب خود و مطمئناً مانند تمامي کشورهاي دنيا در قالب برنامه‌هاي پزشک خانواده و تيم‌هاي سلامت و نگاه سلامت محور جستجو نمود و بدون شک بکارگيري چنين متخصصيني در پست‌هاي غيرتخصصي صرفاً به دليل آشنايي بيشتر با ترمينولوژي پزشکي ناعادلانه به نظر مي‌رسد. اين درحالي است که درصد بالايی از امور مديريتي در برگيرنده مقولاتي است که چنين متخصصيني آشنايي کافی با ترمينولوژي آن ندارند، لذا عدالت حکم مي‌کند که دانش‌آموختگان اين رشته و ساير رشته‌ها با توجه به صلاحيت و تخصص‌شان در زمينه‌هاي مربوطه به خدمت گرفته شوند و مطمئناًٌ منفعت و صلاح جامعه با اين رويه منطقي محقق خواهد شد.

5. بر هيچ کسی پوشيده نيست که بسياري از پزشکان متخصص و فوق‌تخصص که بدون شک مردم نياز بسيار مبرم به تخصص و فعاليت‌هاي درماني آنها دارند بايد به امور مربوطه بپردازند و بي‌شک با اشتغال هم‌زمان در بخش دولتي و خصوصي نمي‌توانند پاسخگوي نيازهاي مردم باشند و بسياري از نارضايتي‌ها و مديريت ناصحيح بيمارستان‌ها به اين مشکل بر مي‌گردد و در نتيجه بکارگيري فارغ‌التحصيلان اين رشته در پست‌هاي مديريت با توجه به تخصص‌هاي اين دانش‌آموختگان مي‌توانند اين مشکل را تا حد زيادی مرتفع نمايند.

از نگاه دیگر می‌توان مشکلات و چالش‌هاي فراروي این رشته را در سه دسته کلي طبقه‌بندي کرد:

الف) مشکلات مربوط به دانشجويان شامل:

کم‌رنگ بودن نقش پژوهش در بين دانشجويان این رشته، عدم وجود ارتباطات مناسب بين دانشجويان رشته در مقاطع مختلف تحصیلی علی‌الخصوص در دانشگاه‌هایی که محل آموزش دانشجویان مقاطع مختلف به لحاظ فیزیکی جدا از یکدیگر می‌باشند، عدم وجود انگيزه کافی در بسیاری از دانشجويان رشته، فاصله گرفتن از مطالعه دروس مديريت و روي آوردن به دروس صرف مربوط به عرصه نظام سلامت و...

 ب) مشکلات مربوط به اساتید و بورد محترم رشته شامل:

 نامناسب بودن سرفصل دروس، اضافي بودن و يا بعضاً کم بودن بعضي دروس با توجه به تجربیات موجود، به روز نبودن مطالب ارائه شده و بعضاً روش‌های تدریس نامناسب (در دانشگاه‌های مختلف این مورد بسیار متغیر است)، عدم تدوین برنامه‌ای مناسب و کاربردی برگزاری مناسب‌تر دوره‌هاي کارآموزي و کارورزي، تعداد اندک اساتيد این رشته در بعضي دانشگاه‌ها و...

ج)مشکلات ساختاري شامل:

عدم تعيين جايگاه ويژه از سوي وزارت بهداشت براي اين رشته و فارغ‌التحصیلان آن، عدم رعايت حقوق تصويب شده براي فارغ‌التحصيلان اين رشته از سوي وزارت بهداشت، روي آوردن بي‌رويه پزشکان و ساير رشته‌ها به اين رشته و ...

    نتیجه‌گیری و پيشنهادات:

با توجه به مطالب ارائه شده و وضعیت فعلی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، به نظر می‌رسد هم در بعد کیفیت فارغ‌التحصیلان و هم در بعد شیوه‌های تدریس در دانشگاه‌ها روند روبه‌رشدی شکل گرفته است. یکی از برنامه‌های آتی برای غنی‌کردن محتوای دروس رشته در مقاطع مختلف استفاده از نظرات عینی کمیته دانشجویی متشکل از نمایندگان دانشگاه‌های مختلف می‌باشد. در سطح کلان نیز وزارت بهداشت به عنوان سیاستگزار باید آگاه باشد که هزینه‌های گزافی که برای تربیت دانشجویان این رشته در مقاطع مختلف صورت می‌گیرد تنها با قرار دادن آنها پس از فارغ‌التحصیلی در پست‌های کارشناسی و تصمیم‌گیری می‌تواند قابل توجیه باشد. در پایان پیشنهاداتی به شرح زیر ارائه می‌شود:

*بازنگري در اهداف دوره به منظور ايجاد يک ديد کلان در بهداشت و درمان و خارج شدن از نگرش صرف بر بيمارستان.

*بازنگري در روند برگزاري آموزش‌هاي عملي (کارآموزي و کارورزي) و تاکيد بيش از حد بر افزايش توانايي‌هاي عملي دانشجویان.

*ايجاد فرصت‌ها و امکانات مشارکت بيشتر دانشجويان در انجام پروژه‌هاي عملي و پژوهشي در حوزه بهداشت و درمان.

* بازنگری در شيوه‌های تدريس و ارائه مطالب متناسب با وضعيت فعلی نظام سلامت.

*بازنگري در واحدهاي درسي فعلي دوره کارشناسي‌ارشد مديريت خدمات بهداشتی درمانی و جايگزيني واحدهاي پيشنهادي ذيل:

سيستم‌هاي اطلاعات بهداشتي، مديريت توسعه و تحول در بهداشت و درمان، سياستگذاري در نظام سلامت، مديريت منابع انساني در بهداشت و درمان، بودجه‌بندي و مديريت مالي در نظام سلامت، مديريت سازمان‌هاي مراقبت بهداشتي درماني، پژوهش عمليات، بيمه و تعرفه و ابزارهاي کمي در تصميم‌گيري.

 تشکر و سپاسگزاری: بدینوسیله از همکاری دبیران محترم همایش‌های مدیریت خدمات بهداشتی درمانی سراسر کشور، سرکار خانم مهربانی‌فرد و جناب آقایان معنوی، میریان، رستم‌پور، خدایاری و همچنین آقای دهنوی و خانم سلام‌زاده، که در حقیقت بخش دوم این مقاله حاصل همفکری و نظرات ارزشمند این بزرگواران بود تقدیر و تشکر می‌شود.

 منابع:
1. روانگرد رامين و همکاران- بررسي برنامه درسي دوره کارشناسي‌ارشد مديريت خدمات بهداشتي درماني در چند دانشگاه منتخب و ارائه پيشنهاداتي براي ايران- نشريه بيمارستان

2. مصاحبه با برخی از اساتید رشته مديريت خدمات بهداشتي درماني

3. نظرات و دیدگاه‌های دبيران همایش‌های کشوري رشته خدمات بهداشتي درماني

4. آمارهاي کلي موجود در معاونت توسعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي

5.  http://www.gwumc.edu

6. http://www.jhsph.edu

7. http://www.sph.ohaio-state.edu

8. http://www.med.monash.edu.au

9. http://www.1shtm.ac.uk

10. http://www.dal.ac

11. http://www.tcd.ie

12. http://www.tums.ac.ir

 

 

دوستی

سعي كن  حتماً همه متن را تا آخرين جمله بخواني. از همه  مهمتر جمله آخر است كه بايد خوانده شود.   یكي بود يكي نبود، يك بچه كوچيك بداخلاقي بود. پدرش به  او يك كيسه پر از ميخ و يك چكش داد و گفت هر وقت عصباني  شدي، يك ميخ به ديوار روبرو بكوب. روز اول پسرك مجبور شد 37 ميخ به ديوار روبرو بكوبد. در روزها و هفته ها ي بعد كه پسرك توانست خلق و خوي خود را  كنترل كند و كمتر عصباني شود، تعداد ميخهايي كه به ديوار  كوفته بود رفته رفته كمتر شد. پسرك متوجه شد كه آسانتر  آنست كه عصباني شدن خودش را كنترل كند تا آنكه ميخها را  در ديوار سخت بكوبد. بالأخره به اين ترتيب روزي رسيد كه پسرك ديگر عادت عصباني شدن را ترك كرده بود و موضوع را به پدرش يادآوري  كرد. پدر به او پيشنهاد كرد كه حالا به ازاء هر روزي كه  عصباني نشود، يكي از ميخهايي را كه در طول مدت گذشته به ديوار كوبيده بوده است را از ديوار بيرون بكشد.روزها گذشت تا بالأخره يك روز پسر جوان به پدرش روكرد و  گفت همه ميخها را از ديوار درآورده است. پدر، دست پسرش  را گرفت و به آن طرف ديواري كه ميخها بر روي آن كوبيده  شده و سپس درآورده بود، برد. پدر رو به پسر كرد و گفت:دستت درد نكند، كار خوبي انجام دادي ولي به سوراخهايي كه  در ديوار به وجود آورده اي نگاه كن !! اين ديوار ديگر  هيچوقت ديوار قبلي نخواهد بود. پسرم وقتي تو در حال  عصبانيت چيزي را مي گوئي مانند ميخي است كه بر ديوار دل طرف مقابل مي كوبي. تو مي تواني چاقوئي را به شخصي بزني  و آن را درآوري، مهم نيست تو چند مرتبه به شخص روبرو  خواهي گفت معذرت مي خواهم كه آن كار را كرده ام، زخم  چاقو كماكان بر بدن شخص روبرو خواهد ماند.يك زخم فيزكي به همان بدي يك زخم شفاهي است. دوست ها واقعاً جواهر هاي  كميابي هستند ، آنها مي توانند تو را بخندانند و تو را  تشويق به دستيابي به موفقيت نمايند. آنها گوش جان به تو  مي سپارند و انتظار احترام متقابل دارند و آنها هميشه  مايل هستند قلبشان را به روي ما بگشايند.به دوستانتان نشان  دهيد چقدر براي آنها ارزش قائل هستيد.يك نسخه از اين نوشته را براي هركسي كه او را بعنوان  دوست مي شناسيد بفرستيد، حتي اگر آنها را براي دوستي كه  خودش اين متن را براي شما فرستاده است، بفرستيد. اگر  مجدداً اين متن به خودتان بازگشت ، بمعناي آن است كه شما  در يك دايره اي از دوستان خوب قرار گرفته ايد. شما دوست من هستيد و من به شما افتخار مي كنم. حالا شما اين متن را براي همه دوستان و همه افراد  فاميلتان بفرستيد. لطفاً اگر من در گذشته در ديوار شما حفره اي ايجاد كرده  ام مرا ببخشيد. پشت سرمن قدم برندار، چون ممكن است راه رو خوبي نباشم،  قبل ازمن نيز قدم برندار، ممكن است من پيرو خوبي نباشم ،  همراه من قدم بردار و دوست خوبي براي من باش.

 

 

شش سیگما چیست؟

 

 شش سیگما يك استراتژی تحول سازمانی است

قابلیتهای بهبود:

احراز كيفيت برتر و افزایش قابلیت اعتماد در محصولات تولید شده و مونتاژ شده نیازمند چارچوبی است كه به قابلیتهای سازمان در زمينه‌هاي مدیریت، کاربرد اطلاعات و تکنولوژی يكپارچگي ببخشد. براي استفاده از اطلاعات، وجود يك سری ابزارهای آماری كه بتوان به وسیله آنها عملکرد فرآیندها و تولیدات را بهينه نمود، بسیار ضروری است. در دنياي رقابتی امروز، كيفيت خوب يك ویژگی تجملاتي نيست بلکه از دیدگاه هر دوي توليدكنندگان و مصرف كنندگان يك نیاز بنیادی است.

صرف نظر از تعريفهاي متعدد كيفيت، يك سري ويژگيهاي مشترك جهاني براي آن درنظر گرفته شده است كه عبارتند از : عملكرد دقيق، حداقل تغيير و كمترين هزينه.

دانشمندان و مهندسيني كه به طور عمومي و كلي با مسائل برخورد مي كنند علاقمند به مورد اول، آمارگران، متمايل به مورد دوم و مديران تجاري دوستار مورد سوم مي باشند. بديهي است فرآيند و يا محصولي موفق است كه برخوردار از همه موارد فوق باشد.

شش سیگما فلسفه بهبود مستمر است و به سمت "عالي شدن در همه كارها" پيش مي رود. شش سیگما سيستمي است كه تعيين مي كند كجا قرار گرفتيم، دوست داريم كجا باشيم، چگونه به آن مقصد مي رسيم و چگونه در طول راه پيشرفت مي كنيم.

شش سیگما يك ابزار است كه براي ميزان سازي دقيق ماشين فرآيند به كار مي رود و اينكار را از طريق مشتري‌مداري، بهبود مستمر و درگير كردن و مشاركت همه اعضا در داخل و خارج سازمان انجام مي دهد.

در مبحث شش سیگما ، 3 حوزه اصلي وجود دارد: حوزه اول "فلسفه" است كه طريقه حركت، چشم انداز و جهت حركت سازمان را تعيين مي كند. حوزه دوم "مقياس" است كه به سازمان اين امكان را مي دهد تا به طور دقيق نحوه عملكرد فرآيندها را مشخص كند. حوزه سوم نيز "روش شناسي" است. روش شناسي يك فرآيند سيستماتيك است كه موجب شناسايي، تبيين، اندازه‌گيري، تحليل، توسعه و استاندارد شدن يك فرآيند مي شود.

هر چه تعداد شش سیگما ها بيشتر باشد ميزان خطا كمتر است. هر چه تغييرات كوچكتر باشند هزینه کمتر است. بهترين سازمانها حدود 3 يا 4 سيگما بكار مي گيرند كه اين تعداد، احتمال بروز خطا در يك ميليون واحد را به 6200 عدد مي رساند. به طور عملي تعداد خطاها مي تواند تا 4/3 واحد در هر يك ميليون واحد كاهش پيدا كند و اين به معني ميليون ها دلار صرفه‌جويي است.

شش سیگما يك رويكرد تحولي مديريتي است كه باعث ارتقا و بهبود كيفيت مي شود. شش سیگما يك استاندارد جهاني است كه علاوه بر تامين نياز مشتريان باعث توسعه و پيشرفت كاركنان در لايه‌هاي جديد مي شود و اين به منزله يك مسئوليت براي نيروهاي انساني است نه فقط يك فرصت.

نيروهاي انساني نيازمند افزايش ارزش عملكردهاي خود مي باشند كه اين كار را با ايفاي يك نقش كليدي و پياده‌سازي شش سیگما در سازمان خود انجام مي دهند.

شش سیگما واقعاً چيست؟

به طور ساده مي توان گفت، شش سیگما متدي است كه بر اساس داده (data) هدايت مي شود و هدف آن دستيابي به كيفيت برتر است. چيزي كه شش سیگما را از ساير اصول كيفيت متمايز مي كند اين است كه پيش گبري قبل از وقوع اشتباهات. به طور ويژه مي توان گفت شش سیگما يك تلاش نظم يافته است كه فرآيندهاي تكرار شوند سازمان را در بخشهاي طراحي محصولات، عملكرد تامين كنندگان، سرويسهاي خدماتي و … از نزديك مورد سنجش قرار مي دهد.

شش سیگما يك متد آماري است كه نيازهاي مشتري را به صورت وظايف جداگانه تعريف كرده و ضمنا يك سري ويژگي هاي بهينه در صورتيكه بين آنها عملكردهاي فيمابين وجود داشته باشد، برايشان در نظر مي گيرد. همانطور كه از شواهد پيداست، گامهايي كه براي نيل به اين هدف برداشته مي شود تاثير بسيار عميق به روي كيفيت محصولات، عملكرد سرويسهاي مشتريان و پيشرفتهاي حرفه‌أي پرسنل خواهد گذاشت.

شش سیگما به دليل تاكيد عميق بر روي تحليلهاي آماري، مقياسهاي ارزيابي طراحي، توليد محصول و فعاليتهاي متمركز در حيطه مشتري گرايي، قادر است احتمال بروز خطا در محصولات و سرويسها را به ميزان بي سابقه‌أي كاهش دهد. شش سیگما حاصل پيوند سيستمهاي اجتماعي و فني است.

عوامل انساني با بهره‌گيري از مزاياي پيشرفتهاي تكنولوژيكي، سرانجام نظامي بر اساس اين واقعيت ايجاد خواهد كرد كه براي حفظ بقا در دنياي رقابت آميز امروز، وجود كيفيت بسيار بالا با صرف هزينه بسيار اندك، فوق العاده ضروري است. شش سیگما در واقع نقشه جاده بقا و موفقيت است.

براي اجراي شش سیگما در سازمان ابتدا بايد تيمهايي تشكيل شود. نقشي كه هر يك از اعضاي تيم ايفا خواهند نمود تعيين كننده نوع و سطح آموزشي است كه دريافت مي كنند.به عنوان مثال اعضاي كليدي اين تيمها توسط متخصصين خارج از سازمان به عنوان رهبر گروه آموزش مي بينند.

علاوه بر اين تيمها، گروههاي حمايت كننده نيز تشكيل مي شود كه تعداد زيادي از اعضاي آن تمام وقت خود را صرف اجراي هر يك از اين پروژه‌ها مي كنند.

زماينكه تصميم مي گيريد يك فرآيند را اصلاح كنيد بايد بهترين روش را براي اجراي آن اتخاذ كنيد. به همين منظور بايد بهترين نوع تيم انتخاب شود. اما اين تيم الزاماً بايد APT (Action process team) باشد ؟

قهرمانان - مرشدان - كمربند مشكي ها و كمربند سبزها تيمهاي مذكور را به صورت مرتبط با يكديگر در سرتاسر سازمان هدايت مي كنند. نقش مرشدان هدايت استراتژي كسب و كار - حمايت و راهنمايي است.

وظيفه كمربند مشكي ها پياده‌سازي، هدايت و نتيجه‌گيري از پروژه تيمهاي شش سیگما است.

نقش كمربند سبزها هم اين است كه با بكارگيري مهارتهاي فني خود در شش سیگما در مورد موضوعات روز درون سازماني با تيم همكاري مي كنند و اين فرصتي براي بهبود است.

جلسات تعاملي، در طول چندين هفته برگزار مي شود. (اين جلسات فقط مختص متخصصين فني و يا مديريتي است نه همه كمربند سبزها) . كمربند سبزها كساني هستند كه جلسه را با موفقيت گذرانده و براي بكارگيري ابزارهاي بهبود و توسعه آموزش ديده‌اند. پس از سپري شدن نخستين هفته، پروژه‌ها انتخاب شده و آموزش ديدگان موظف به بكارگيري و اجراي مباحثي مي شوند كه در طول دوره آموخته‌اند. پس از پايان هر برنامه نيز نتايجي را كه از اين جلسات گرفته‌اند، ارائه مي دهند. كسانيكه اين جلسات را با موفقيت پشت سر گذاشته و پروژه‌ها را اجرا مي كنند، گواهينامه "كمربند مشكي" دريافت مي كنند. اين افراد مسئول اجراي شش سیگما در واحد كسب و كار خود شده و تيمهاي مذكور را هدايت و رهبري مي كنند، علاوه بر اين مديران را نيز در جهت اولويت دادن به امور، برنامه‌ريزي و اجراي پروژه‌ها، ارشاد و هدايت مي كنند. از ديگر وظايف اين گروه بكارگيري، آموزش و توزيع ابزارها و متدهاي لازم براي كمربند سبزها و اعضاي تيمها مي باشد.

تنها تعدادي از اين افراد به سومين سطح كه بالاترين لايه نيز مي باشد راه پيدا كرده و اصطلاحاً "استاد كمربند مشكي " مي شوند. البته قبل از دريافت گواهينامه مذكور موظف به هدايت چندين تيم و پروژه مي گردند. "استاد كمربند مشكي " ها در واقع كارشناس اجراي شش سیگما و تئوري آن مي باشند بايد فرآيندها را آموزش دهند. اين افراد متخصصين كيفيت در روش شناسي و بكارگيري ابزار بهبود در همه سطوح سازمان مي باشند. ضمناً فرآيند يكپارچه‌سازي شش سیگما با استراتژي كسب و كار سازمان و برنامه‌هاي عملياتي آن را نيز رهبري مي كنند.

تسهيلات و امكاناتي كه شش سیگما در بخشهاي بهبود كيفيت، كاهش هزينه، جلب رضايت مشتري و حفظ وفاداري و پيشرفت كاركنان ايجاد مي كند بسيار وسيع است. از طرفي براي تبديل قابليتهاي بالقوه شش سیگما به صورت بالفعل بايد زمان كافي، استعداد، سرمايه‌گذاري هاي درست و … به اينكار اختصاص داده شود. اجراي شش سیگما نيازمند تمركز بسيار و كار تيمي قوي است.

http://ww http://www.ii http://www.iie.

 

مختصری در مورد نرم افزارEndnote

مختصری در مورد نرم افزارEndnote:

 در عصر مخاطره آمیز اطلاعات و با توجه به اهمیت روزافزون ایجاد مزیت رقابتی باید تا حد ممکن در استفاده از منابع و به خصوص زمان صرفه جویی کرد . در این راستا امروزه هزاران محقق، نویسنده، دانشجو ، کتابدار و... از نرم افزارEnd Note برای جستجو در پایگاه داده های کتاب، سازماندهی مناسب منابع و مستندات به هر زبانی ، ایجاد پایگاه کتابشناسی و ترسیم فوری لیستی از آنها استفاده می کنند.

 استفاده از کارتهای اندکس جهت سازماندهی کتب ٬ مقالات و... زمان بسیار زیادی را صرف می کند و لذاEndNote  قادر است به آسانی در این زمینه به ما کمک کند.به طور کلی این نرمافزار قابلیتهای زیر را دارد:

1-جستجوی پایگاه داده های کتاب در اینترنت

۲-سازماندهی مراجع،تصاویر و PDFها

3-نوشتن مقالات دلخواه با گنجاندن مضامین پیش نویس

4-مشاهده کتابشناسی و ترسیم لیستی از آن

 

داستان پروانه

 

 

 

 

يك روز سوراخ كوچكي در يك پيله ظاهر شد. شخصي نشست و چند ساعت به جدال پروانه براي خارج شدن از سوراخ كوچك ايجاد شده درپيله نگاه كرد. 

سپس فعاليت پروانه متوقف شد و به نظر رسيد تمام تلاش خود را انجام داده و نمي تواند ادامه دهد. 

آن شخص تصميم گرفت به پروانه كمك كند و با قيچي پيله را باز كرد.  پروانه به راحتي از پيله خارج شد اما بدنش ضعيف و بالهايش چروك بود.

 

 

آن شخص باز هم به تماشاي پروانه ادامه داد چون انتظار داشت كه بالهاي پروانه باز، گسترده و محکم شوند و از بدن پروانه محافظت كنند.

 

هيچ اتفاقی نيفتاد!

 در واقع پروانه بقيه عمرش به خزيدن مشغول بود و هرگز نتوانست پرواز کند.

 

چيزی که آن شخص با همه مهربانيش نميدانست اين بود که محدوديت پيله و تلاش لازم برای خروج از سوراخ آن،  راهی بود که خدا برای ترشح مايعاتی از بدن پروانه به بالهايش قرار داده بود تا پروانه بعد از خروج از پيله بتواند پرواز کند.

 

گاهی اوقات تلاش تنها چيزيست که در زندگی نياز داريم.

اگر خدا اجازه می داد که بدون هيچ مشکلی زندگی کنيم فلج ميشديم، به اندازه کافی قوی نبوديم و هرگز نميتوانستيم پرواز کنيم.

 

اگه پرزنت انداختین و هنوز ورودی نگرفتین

اگه فالوهاتون هنوز نتیجه نداده

اگه مجموعه تون اونجور که باید و شاید کار نمیکنه

اگه همه ی دوروبریاتون منفی میدن . . .

شاید این محدودیتها و تلاشهاتون راهیه تا تجربه ی لازم واسه موفقیت های بزرگ آیندتون رو بدست بیارین . 

  پس :

بدون ترس زندگی کن، با همه مشکلات مبارزه کن و بدان که ميتوانی  بر تمام آنها غلبه کنی...

 

تله مدیسین

 

آمبولانس از راه دور مجازي:

اين سرويس دهي با اين فرض آغاز مي شود كه بيماركاملاً ناشناس است. بيماران تمامي برنامه هاي مرسوم پزشكي را كه معمولاً در آمبولانس روي مي دهد پشت سر مي گذارند. در ابتدا داده هاي شخصي اش را مطرح مي كند و سپس علائم بيمار را بيان مي كند، پس از يك ارتباط فعال و همراهي بيمار VD نرم افزار پزشک مجازي تشخيص خود را اعلام مي كند در موارد مبهم وتشخيص هاي فاقد يقين لازم VD با يك دكتر واقعي تماس برقرار مي كند تا تصميم نهايي گرفته شود . اين نوع درمان از راه دور براي بخش هاي روستايي و قسمت هاي ايزوله شده و همچنين موارد اورژانسي از جمله تصادفات ترافيكي، به هنگام جنگ، در بخش هاي داراي سيل يا در مواردي كه خطر يا مشكلي براي حركت دادن و انتقال وجود دارد،فراهم می شود

 

 

اندیشه های الهام بخش

 

v    هرگز اشتباه نکن اگر اشتباه کردی... تکرار نکن، اگر تکرار کردی... اعتراف نکن، اگر اعتراف کردی... التماس نکن و اگر التماس كردي دیگر زندگی نکن.

 

v   حرفی بزن که بتوانی بنویسی، چیزی بنویس که بتوانی آن را امضاء کنی، چیزی را امضاء کن که بتوانی بر سر آن بایستی !(ناپلئون)

 

v    اگر همه دارای مقاصد عالی بودند، دیگر آن فلسطینی خوب ضرب المثل نمی شد(مارگارت تاچر)

 

v   من فقط یک بار مسافر این جهانم. بگذار هر عمل خیری که می توانم انجام دهم یا هر مهربانی که می توانم بنمایم، به هر کس یا هر موجودی که باشد نگذار که از آن ، منحرف شده یا غفلت نمایم.دیگر از این مسیر عبور نخواهم کرد(استیون گرلت)

 

v   دلیل این که پرنده ها می توانند پرواز کنند و ما نمی توانیم، این است که پرنده ها وفا دارند . وفاداری یعنی بال داشتن.(جی . ام. باری از کتاب پرنده سفید کوچولو)

 

v    بروز هر مشکل، فرصتی است برای تو تا نهایت سعی خود را بکنی(دوک الینگتن)

 

v  انسان ها بر چهار گونه اند: کسانی که کار ها را انجام می دهند.کسانی که کار ها بر آنها واقع می شود. کسانی که انجام شدن کار ها را نظاره می کنند. کسانی که حتی نمی دانند کار هایی در حال انجام شدن است.

 

v  کیفیت یعنی توجه به جزئیات،کیفیت یعنی نداشتن لامپ سوخته،کیفیت یعنی نبود موش و مگس،کیفیت یعنی چکه نکردن شیر آب ،کیفیت یعنی اشتهای شما،کیفیت یعنی در سه بار زنگ خوردن گوشی تلفی را بر دارید،کیفیت یعنی به تمام نامه های دریافتی سریع جواب دهید،کیفیت یعنی وقتی در اتاق را می بندید صدایی از آن خارج نشود